In het Máxima MC in Eindhoven en Veldhoven houdt een zogenaamde veiligheidsregisseur zich fulltime bezig met de veiligheid in en om het ziekenhuis. Dat leidde tot heel wat meer meldingen van agressie-incidenten. Nursing vroeg veiligheidsregisseur Arnold de Lange hoe hij dat voor elkaar kreeg.
Kun je kort vertellen wat je zoal doet?
‘Kort gezegd ben ik samen met een team van 25 beveiligers verantwoordelijk voor de veiligheid in de 2 locaties van ons ziekenhuis, zowel binnen als buiten, dus ook op de parkeerplaatsen. Je moet een ziekenhuis zien als een kleine stad; de incidenten variëren van een auto-inbraak tot zwaardere politiezaken.
Daarnaast investeer ik, samen met de MMC-werkgroep Veilige Zorg, veel in de meldingsbereidheid van verpleegkundigen en andere medewerkers. Ik praat met teams over agressie herkennen en melden, beoordeel met de werkgroep agressiemeldingen die binnenkomen en leg eventueel de agressor sancties op. Ook inventariseer ik of er nazorg nodig is na een incident en ondersteun ik eventueel bij het doen van aangifte bij de politie.’
Is de agressie verergerd sinds corona?
‘Sinds corona zien we vooral dat agressie ook op “gewone” afdelingen toeneemt, lang niet meer alleen op de hotspots zoals de spoedeisende hulp. Er zijn veel meer discussies met patiënten en bezoekers, over bijvoorbeeld het aantal bezoekers, mensen die zich daar niet aan houden en mensen die zich agressief opstellen om iets voor elkaar te krijgen voor ouders, partners et cetera.
Maar lontjes lijken ook korter te worden, en dit geldt voor patiënten, maar heel soms ook voor medewerkers. Als je steeds wordt uitgescholden tijdens je werk, dan is dat emmertje op een gegeven moment vol. Veel verpleegkundigen zijn aan het eind van hun latijn na de zoveelste coronagolf, dan verlies je sneller je geduld. Anderen reageren juist gelaten en worden moedeloos van het steeds weer melden van een incident. Het ziekenhuis biedt medewerkers een uitgebreid opleidingsprogramma aan om te leren omgaan met verschillende vormen van agressie.’
Hoe vaak krijgen verpleegkundigen in jouw ziekenhuis te maken met agressie?
‘Afgelopen jaar kregen we 300 meldingen van agressie vanuit de teams. Vergeleken met eerdere jaren is dat veel, maar we hebben dan ook flink geïnvesteerd in de meldingsbereidheid. De meldingen variëren van telefonische agressie tot verbale of zelfs fysieke agressie.’
Waarom is het zo belangrijk dat verpleegkundigen incidenten melden?
‘Als ziekenhuis wil je weten waar en hoe vaak incidenten voorkomen. Simpelweg om daarop te kunnen anticiperen: door de beveiliging op te schalen bijvoorbeeld. Of door extra te investeren in de uitrusting van het beveiligingsteam (bodycam, steekwerende handschoenen) of in het trainen van teams in de-escalerende vaardigheden.’
Hoe zorgen jullie ervoor dat medewerkers vaker incidenten melden?
‘We zijn laagdrempelig te bereiken: we hebben ons telefoonnummer goed gecommuniceerd, teams weten dat ze ons altijd kunnen bellen. Ook is er een simpel formulier op intranet om incidenten te melden. Iedere melder krijgt een telefonische reactie of een e-mail, vaak ook om te informeren hoe het nu gaat en of iemand nog hulp kan gebruiken. Zo zijn we laatst een tijdje met iemand meegelopen naar de auto, omdat ze zich onveilig voelde na een incident. We zorgen ervoor dat iedere melding binnen 24 uur wordt opgevolgd.’
Jullie kunnen ook ondersteunen bij het doen van aangifte…
‘Dat klopt. De stap om aangifte te doen is nog altijd groot. Veel medewerkers zien aangifte doen als een drempel, zelfs als de aangifte via mij verloopt. Er is soms bijvoorbeeld angst voor represailles, medewerkers zijn bang dat de verdachte een naam te zien krijgt, zelfs na een uitleg dat een aangifte onder domicilie de medewerker afschermt.’
Je hebt geen wapen, zoals de politie. Wat zijn de meest ingrijpende maatregelen die je als ziekenhuis kunt nemen?
‘Bij alle meldingen die binnenkomen wordt bekeken of er sancties nodig zijn. De meest ernstige is een ziekenhuisverbod. In 2021 is dat 2 keer voorgekomen. Bij 2 zware incidenten hadden we de gegevens van de dader helaas niet, dus konden we geen ziekenhuisverbod toekennen. Daarnaast hebben 36 mensen een officiële waarschuwing gekregen voor grensoverschrijdend gedrag.
Ook krijgen personen die betrokken zijn geweest bij een agressie-incident een aantekening in het dossier. Mocht zo iemand terugkeren in ons ziekenhuis, dan kan de verpleegkundige eventueel meteen contact met ons zoeken. Soms komt er een melding over iemand die opgenomen is. Die krijgt een waarschuwingsbrief en een mondelinge toelichting dat we dit gedrag niet tolereren. Indien diegene zich niet meer in het ziekenhuis bevindt, dan wordt er een aangetekende waarschuwingsbrief gestuurd.’
Hoort agressie ook niet een klein beetje bij ons werk?
‘Agressie hoort niet bij jouw werk, nooit. Verpleegkundigen hebben soms de neiging agressie te vergoelijken. Als een meneer van 85 jou verrot scheldt, dan is dat zeker triest en ongetwijfeld te verklaren, maar hij kiest er zelf voor om te gaan schelden. En niemand heeft het recht dat te doen.’
Wat moet ik doen als de agressie medisch gerelateerd is?
‘Ook bij agressie als gevolg van medicatie of ziekte ontvangen we graag een melding. We willen immers het aantal agressie-incidenten in kaart brengen, en dat is ook hier het geval. Ook al leggen we dan geen sancties op.’
Wat zou je verpleegkundigen willen meegeven?
‘Agressie is niet normaal, en moet altijd gemeld worden. Vertrouw op de beveiliging en schakel ze in. Probeer de rust te bewaren tot de hulp er is. Het is belangrijk om incidenten intern te blijven melden en om erover te praten met je collega’s en leidinggevende.’
Bron: https://www.nursing.nl/werk/de-verpleegkundige/dit-ziekenhuis-heeft-een-veiligheidsregisseur-die-zich-fulltime-inzet-tegen-agressie/